Notatki, notatki…

#klucz3 Uczenie się przez notowanie

Notowanie to nie tylko sposób zapisywania wiadomości na kartce papieru, w zeszycie czy za pomocą cyfrowego notatnika. Notowanie to ogromne wsparcie w uczeniu się, ale (jak dotąd) w bardzo niewielkim stopniu odkryte i docenione w szkole. Zapisujemy po to, aby coś – fakty, hasła, słowa – zapamiętać. Warto więc notować zachowując porządek i logikę, bo sposób układania wiadomości na kartce przekłada się na ich porządkowanie w głowie. Są różne rodzaje notatek, bo i pracujemy na odmiennych typach tekstu. Każdy sposób zapisu ma swoje szczególne właściwości, co pozwala na dobranie narzędzia do tematu, który jest zgłębiany. To podobnie jak w kuchni – posiadam rozmaite sprzęty, bo w zależności od sporządzanego dania użyję patelni, miksera, a czasem obieraczki do jarzyn.

Ta notatka kojarzy się z porządkowaniem informacji w formie „gałęzi”, odchodzących od tytułu / hasła głównego umieszczonego na środku kartki. Ważne jest:

– operowanie hasłami-kluczami
– zróżnicowanie kolorystyczne (poszczególne zagadnienia, czyli odgałęzienia)
– różne, ale staranne czcionki (ważniejsze informacje grubszą/większą czcionką)
– dodanie ikon, punktorów
– wizualizacja wiadomości, czyli dorysowanie obrazka

Zastosuj notatkę w formie mapy myśli, gdy 
– potrzebujesz zapamiętać kilka wyraźnie wyodrębnionych podpunktów w głównym temacie

Dobrym sposobem na porządkowanie wiadomości na kartce jest rozmieszczaniu wiadomości w „pudełkach” czy rozkładanych „karteczkach”. Tak właśnie wygląda notatka graficzna. Nie ma jednego wzoru, lecz zapis dokonuje się wg własnego uznania i logiki odkrytej w opracowywanym temacie. Istotne jest (oprócz podpowiedzi do mapy myśli):

– zachowanie estetyki kolorystycznej
– zagospodarowanie przestrzeni
– umiejętne połączenie poszczególnych „chmurek”

Zastosowanie takiej metody notowanie jest wręcz nieograniczone! Ramy wyznacza wyobraźnia, a podpowiedzią jest sam zakres materiału. Zaprzyjaźnij się z notatką graficzną, bo ma szeroki wachlarz możliwości, sprawdzi się prawie każdy temat

Idealnym narzędziem do graficznego porządkowania myślenia przyczynowo skutkowego jest notatka w formie gałązki TOC. Jak nazwa wskazuje – podobnie jak w gałęzi jedna rzecz „wyrasta”, czyli wynika z drugiej. Notowanie przebiega więc:

– od góry lub dołu kartki
– zapisane hasło/fakt – strzałka – kolejne fakty – strzałka
– wszelkie uzupełnienia grafikami stanowi ułatwienie kojarzenia i zapamiętania

Zastosuj ten sposób notowania, gdy chcesz zrozumieć przyczyny i skutki zjawisk. Np. we wszelkich procesach, wydarzeniach historycznych czy poznawanej literaturze

– duże, pogrubione hasło na środku
– litery ozdobione „tematycznie”
– kolorowe skojarzenia

Ta notatka sprawdzi się, gdy w nauce trzeba opracować podsumowanie, zapamiętać wiele faktów, odkryć skojarzenia

Na pierwszy rzut oka, metoda Cornella to dość klasyczna notatka. Temat jest u góry strony, główny tekst na najszerszym polu. Może mniej typowe są hasła na marginesie oraz podsumowanie na „pasku” na dole. Istotne, aby zwrócić uwagę na:

– kolejność zapisywania poszczególnych “pól” notatki
– warto wykorzystać dowolność wyglądu części głównej
– opracowanie części najniższej powinno być na podstawie haseł, przy zasłoniętej części głównej

Zastosowanie metody Cornella nie ma szczególnych ograniczeń. Ta notatka pozwala na opracowanie przejrzystego podsumowania, logicznej syntezy. Warto wdrożyć taki sposób notowania na słuchanych wykładach

Każdej z powyższych wersji notatek można z czasem nadać swój indywidualny charakter i wygląd. Bogactwo możliwości notowania powoduje, że nie sposób nudzić się, gdy sięga się po przysłowiową kartkę i ołówek. Notowanie to podstawa w procesie uczenia.
Pewne jest to, że 
*najmniej efektywna,
*mało czytelna i 
*wcale nie zachęcająca do ponownego sięgnięcia jest tzw. „ściana tekstu”.
Zachęcam do testowania i notowania, bo notatki to… nauka z głowy!

2

Komentarze

  1. Magda  5 listopada, 2024

    Bardzo ciekawy artykuł. Będę z niego korzystać często! Dziękuję

    odpowiedzieć
    • Wjolinowa  27 listopada, 2024

      Cieszę się, Magdo, że moje podpowiedzi ze sposobami na notowanie mogą być pomocne 😊
      Powodzenia!

      odpowiedzieć

Dodaj komentarz