#klucz4 Jak rozwijać kluczowe kompetencje od najmłodszych lat
Rozwijanie kluczowych kompetencji u dzieci w wieku wczesnoszkolnym nie jest trudne. Jest też możliwe w warunkach domowych i w sumie – może być niezłą zabawą. Oto parę pomysłów i podpowiedzi na działania wspierające rozwijanie kompetencji w domu.
CZYTANIE
Czas zainwestowany w czytanie dzieciom oraz wdrożenie ich w naukę czytania metodą sylabową zwraca się wielokrotnie i procentuje w całej edukacji. Mój siedmiolatek samodzielnie czyta lektury z domowej biblioteczki i zaproponował książkę Janusza Korczaka do tego, by wspólnie stworzyć projekt.
#KREATYWNOŚĆ
Zabawa „gdy mówię…, to myślę…” (w naszej sytuacji, w odniesieniu do lektury o Królu Maciusiu mieliśmy wersję: „gdy mówię król, to myślę…”) sprawiła, że powstały skojarzenia nie tylko do słowa król, ale i do treści książki. Pomysły zostały zapisane na karteczkach (pocięte kartki typu bloczek), a następnie posortowane wg kategorii. Naklejone na kartkę stworzyły, tak naprawdę, wersję mapy myśli, gdzie poszczególne „gałęzie” porządkują zebrane informacje.
CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM
Warto ćwiczyć szukanie informacji w tekście, wypisywanie ich i porządkowanie – to świetny wstęp do podstaw efektywnego uczenia się oraz rozwijania umiejętności czytania ze zrozumieniem.
#MYŚLENIE KRYTYCZNE
Znajomość rutyn myślenia krytycznego bardzo poszerza wachlarz możliwości pracy z dzieckiem. Ale co ważne, uczy podejścia do poznawanych treści od strony faktów i opinii. Przy scenie, gdy Maciuś przedostał się na stronę wroga, zastosowaliśmy rutynę Widzę-Myślę-Zastanawiam się. Siedmiolatek nazywał
*fakty, które były w historii (szpieg, prochownia)
*opinie (“podoba mi się przygoda Maciusia”; “to są ważne rzeczy w przypadku wojny”)
*zaciekawienie (padło pytanie: “dlaczego dopiero za 13 razem trafili w prochownię?”)
Opracowując fragment o chorobie młodego Króla, wyszliśmy od rutyny 5xDlaczego. Król Maciuś był zmęczony – to stwierdzenie dało początek pytaniom „dlaczego”, a doprowadziło do odpowiedzi, że „sam był chłopcem”. W trakcie tego etapu projektu było porządkowanie
1) zadań wykonywanych w ramach „pracy króla” oraz
2) tego, co można robić w trakcie choroby
Tak doszliśmy do odpowiedzi, dlaczego Maciuś był zmęczony i co znaczy być chłopcem.
#KOMUNIKACJA
Ważną umiejętnością, którą warto ćwiczyć od najmłodszych lat jest umiejętność wypowiadania swojego zdania, uzasadnianie prezentowanych opinii czy proponowanie swoich rozwiązań. Praca z tekstem stwarza wiele okazji to tego, by dziecko uczyło się tworzyć wypowiedzi i odnosić się do zdania drugiego człowieka
PLASTYCZNE DZIAŁANIA
Dużą radość sprawia mojemu drugoklasiście plastyczne opracowanie tematów (o chęci twórczego działania dzieci przekonuję się także podczas zajęć prowadzonych zawodowo!). Tak powstają pierwsze notatki. Tak ćwiczy się ręka. Tak rozwija się wyobraźnia. To także sposób, na porządkowanie zdobywanych wiadomości i ich zapamiętywanie.
#KOOPERACJA
Prowadzenie rozmów z dzieckiem, wspólne ustalanie wybieranych tekstów, szukanie pomysłów na formę realizacji projektu są znakomitą okazją do ćwiczenia kompetencji współdziałania. Pomoc przy realizacji plansz stwarza możliwości uczenia się, jak współpracować z drugim, jak dzielić się zobowiązaniami czy prosić o pomoc. Wspólna nauka pokazuje także, jak radzić sobie w momentach, gdy coś nam nie wychodzi lub gdy popełniamy błędy.
Kreatywność, krytyczne myślenie, komunikacja, kooperacja oraz umiejętność uczenia się – wystarczy świadome podejście, by w prosty sposób rozwijać kompetencje u młodego człowieka.